درمان ضایعه قطع نخاع گردنی براساس نوع و درجه پایداری شکستگی
قسمت گردنی ستون فقرات شامل قسمت فوقانی نخاع و 7 عدد مهره (C1 – C7) در گردن است. آسیب‌دیدگی نخاعی زمانی ایجاد می‌شود که نخاع آسیب دیده و ارتباط بین مغز و بدن قطع شود. به دلیل نزدیکی به مغز و ارتباط داشتن با بخش عمده‌ای از بدن، آسیب‌دیدگی نخاع در ناحیه گردن سخت‌ترین و شدیدترین نوع آسیب‌دیدگی از این نوع هستند. آسیب‌دیدگی در ناحیه گردن باعث ایجاد محدودیت یا از بین رفتن حس یا حرکت در شانه‌ها و گردن می‌شود. به طور عمومی، هر چه آسیب‌دیدگی‌های نخاعی در قسمت‌های بالاتر اتفاق بیفتند، فرد دچار اختلالات عملکردی بیشتری می‌شود. آسیب‌دیدگی‌ها ممکن است کامل یا جزئی باشند که بر اساس میزان حرکت و حس در سطح آسیب‌دیدگی یا زیر آن سطح دسته‌بندی می‌شوند.
مهم‌ترین و گاهی اوقات ناامیدکننده‌ترین موضوع این است که دوران بهبودی آسیب‌دیدگی‌های نخاعی برای هر فرد متفاوت است.
اگر احتمال شکستگی یا آسیب‌دیدگی ستون فقرات گردنی وجود داشته باشد شما می‌توانید برای تشخیص وضعیت به کلینیک تخصصی گردن دکتر فرخانی مراجعه کنید. ممکن است آسیب‌دیدگی نخاع گردنی با آسیب‌دیدگی عصب‌ها و اختلالات تنفسی و حتی در بدترین شرایط با فلج پا همراه باشد؛ بنابراین، تشخیص دقیق برای انتخاب مناسب‌ترین روش درمانی ضروری است. اگر شکستگی ستون فقرات گردنی تشخیص داده شود، اقدامات درمانی به نوع و میزان ثبات شکستگی بستگی دارد. شکستگی‌های ثابت ستون فقرات گردنی غالباً با تثبیت و بی‌حرکت نگه داشتن گردن به وسیله گردن‌بندهای طبی و انجام اقدامات فیزیوتراپی تحت درمان قرار می‌گیرند. برای شکستگی‌های بی‌ثبات یا پیچیده باید مهره‌های شکسته شده تحت عمل‌های جراحی قرار گیرند. علاوه بر اقدامات درمانی فوری، توان‌بخشی نیز نقش مهمی در درمان آسیب‌دیدگی‌های ستون فقرات گردنی دارند.
جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با شماره‌های ما تماس بگیرید.
قطع نخاع گردنی تحت چه شرایطی اتفاق می‌افتد؟
آسیب‌دیدگی‌های ضربه‌ای
- تصادف‌های مربوط به موتورسواری و دوچرخه سواری‌های کوهستانی
- شیرجه با سر داخل آب‌های کم‌عمق
- آسیب‌دیدگی در ورزش‌های پربرخورد (هاکی روی یخ، کشتی و فوتبال آمریکایی) و آسیب‌دیدگی در هنگام اسب‌سواری
- ضربات جزئی مانند زمین خوردن غالباً باعث آسیب‌دیدگی ستون فقرات گردنی در افراد سالمند می‌شود
بیماری‌ها یا آسیب‌دیدگی‌های غیر ضربه‌ای
- سرطان
- پوکی استخوان
- ام اس
- التهاب نخاعی
- آرتروز
گاهی اوقات نوزادان و خردسالان ممکن است به دلیل ضربه خوردن از جلو یا عقب در تصادفات رانندگی دچار آسیب‌دیدگی‌های ستون فقرات گردنی شوند. این بدان دلیل است که اندازه سر آنها نامتناسب بوده و ماهیچه‌های گردن آنها هنوز ضعیف است. نیروهای برشی در تصادفات ممکن است باعث آسیب‌دیدگی‌های ستوان فقرات گردنی فوقانی شوند.
نشانه‌های این عارضه چیست؟
آسیب‌دیدگی‌های ستون فقرات گردنی با فلج شدن یا حداقل از بین رفتن حس‌ها همراه است. این به دلیل فشار آمدن یا آسیب‌دیدگی نخاع و عصب‌های خروجی از آن اتفاق می‌افتد. فشرده شدن عصب‌ها به دلیل جابجایی مهرها نسبت به یکدیگر، پرتاب شدن قطعات استخوان شکسته شده در کانال نخاع و خونریزی در نخاع یا ستون فقرات اتفاق می‌افتد.
بروز نقصان‌های معمول به سطح آسیب‌دیدگی ناشی از این نوع جراحات بستگی دارد.
- آسیب‌دیدگی قسمت فوقانی ستون فقرات گردنی ممکن است باعث حبس فوری نفس و قطع جریان خون شود زیرا مراکز مهم و حیاتی تنفس و گردش خون در مجاورت این ناحیه قرار دارند. این آسیب‌دیدگی‌ها غالباً باعث مرگ می‌شوند مگر این که احیا مجدد فرد بلافاصله آغاز شود.
- آسیب‌دیدگی نخاع در بالای مهره چهارم گردنی نیز می‌تواند باعث بروز مشکلات عمده تنفسی شود زیرا عصب‌های دیافراگم از این ناحیه از ستون فقرات خارج می‌شوند.
- فقدان عملکرد عصبی نیز ممکن است باعث ابتلا به فلج ناقص یا کامل از گردن به پایین شود. سندرم فلج کامل از گردن به پایین در ستون فقرات گردنی علاوه بر این که باعث فقدان کامل عملکرد دست‌ها و پاها می‌شود بلکه بعث از بین رفتن حس‌ها در قسمت‌های پایین آسیب‌دیدگی نیز می‌شود. این معمولاً با اختلال در سیستم عصبی آتونومیک همراه است که می‌تواند بر گردش طبیعی خون، روده و تخلیه کامل مثانه و روده اثر داشته باشد.
در مواردی که آسیب‌دیدگی ستون فقرات گردنی باعث نقص‌های عصبی می‌شود، این نقص‌ها اولین و بارزترین علائم آسیب‌دیدگی هستند. آسیب دیدگان در صورت هشیار بودن می‌توانند فقدان حسی یا ناتوانی‌های حرکتی در دست و پاهای خود را اعلام کنند؛ این‌ها به طور واضح نشان‌دهنده این است که کدام قسمت ستون فقرات آسیب دیده است.
اگر نقص عصبی اتفاق نیفتد، در بیشتر موارد ممکن است علائم زیر گزارش شوند:
- درد در ستون فقرات گردنی در زمان بی‌تحرکی یا در هنگام تحرک
- وضعیت نامناسب سر یا کج شدن سر
- بیماران احساس می‌کنند که نمی‌توانند سر خود را بالا نگه دارند.
پزشکان چگونه آن را تشخیص می‌دهند؟
اگر احتمال آسیب‌دیدگی ستون فقرات گردنی بیمار وجود داشته باشد، پزشک به دقت وی را معاینه کرده و همه عملکردهای سیستم عصبی او را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در این معاینه فیزیکی، نقاط دردناک لمس شده و اندام تحتانی برای بررسی وضعیت حرکتی و حسی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. از حرکت دادن سر و گردن در دامنه‌ای وسیع معمولاً اجتناب می‌شود. اگر نیاز به جابجا کردن زیاد ستون فقرات گردنی باشد، به عنوان مثال در زمانی که بیمار باید تغییر وضعیت داده شود، این کار باید با حداقل تنش و فشار روی گردن انجام شود. معاینه دستی (فیزیکی) هرگز نمی‌تواند به طور کامل مانع بروز آسیب‌دیدگی ستون فقرات گردنی شود و به همین دلیل در مواردی که احتمال آسیب‌دیدگی ستون فقرات گردنی وجود داشته باشد، همیشه از روش‌های تشخیصی رادیولوژی استفاده می‌شود.
راه‌های درمان و توان‌بخشی قطع نخاع گردنی کدامند؟
این نوع از آسیب‌دیدگی به کمک‌های فوری پزشکی نیاز دارد. زمان‌بندی درمان علاوه بر کمک به جلوگیری از آسیب‌دیدگی‌های بیشتر، برای افزایش احتمال زنده ماندن نیز ضرورت دارد. در زمانی که نخاع در ناحیه گردن آسیب دیده باشد، بیمار روی تخت به طور ثابت و بی‌تحرک قرار داده می‌شود تا گردن بند طبی تثبیت شده و از آسیب‌دیدگی بیشتر، شوک و عوارض دیگر پیشگیری شود. در مواردی که آسیب‌دیدگی‌های گردن باعث آسیب‌دیدگی شدید نخاعی شده باشد، مشکلات تنفسی نیز بروز می‌کند. پزشکان برای کمک به بیمارانی که مشکل تنفسی دارند با وارد کردن لوله‌هایی در گلوی او به وی اکسیژن می‌رسانند که به این فرانید، لوله‌گذاری یا اینتیوبیشن گفته می‌شود.
پزشکان ممکن است برای به حداقل رساندن آسیب‌دیدگی، درد یا هر گونه بدشکلی بیشتر؛ روش‌های مختلف درمانی و داروهای مختلفی را در ساعات اولیه پس از آسیب‌دیدگی به کار گیرند. امید به بهبودی بیمار در آینده با شروع سریع اقدامات درمانی به میزان زیادی افزایش می‌یابد.
استروئیدها و داروهای ضد التهابی
آسیب‌دیدگی نخاع گردنی پس از آسیب‌دیدگی اولیه تشدید می‌شود. ممکن است پس از بروز آسیب‌دیدگی، فشار خون و جریان خون به میزان چشمگیری کاهش یابد یا در اولین ساعات پس از آسیب‌دیدگی نسبتاً طبیعی باقی بماند و در طول روز به شدت کاهش یابد. با پایین آمدن فشار خون و کاهش جریان خون در فاصله شروع آسیب‌دیدگی تا مرگ، سلول‌های عصبی دچار التهاب می‌شوند. داروهای کورتیکواستروئیدی می‌توانند به کاهش میزان گستردگی آسیب‌دیدگی کمک کند.
پزشکان ممکن است کورتیکواستروئیدهای قوی و متیل پردنیزولون (مدرول) را برای بیمار تجویز کنند. زمانی که متیل پردنیزولون تا 8 ساعت پس از آسیب‌دیدگی به بیمار داده شود از آسیب‌دیدگی‌های بیشتر جلوگیری کرده و روند بهبودی را در برخی افراد تسریع می‌کنند. متیل پردنیزولون آسیب‌دیدگی‌های عصبی را کاهش داده و از التهاب اطراف ناحیه آسیب دیده می‌کاهد.
عمل جراحی
در چند ساعت و چند روز اول پس از آسیب‌دیدگی نخاع گردنی، ممکن است پزشکان برای خارج کردن اجسام خارجی، قطعات استخوان‌های شکسته شده، مهره‌های شکسته یا دیسک بیرون زده که باعث فشرده شدن عصب‌های ستون فقرات شده‌اند، انجام عمل‌های جراحی (جراحی برای رفع فشار) را توصیه نمایند. گاهی اوقات انجام عمل جراحی برای تثبیت ستون فقرات ضروری است اما زمان دقیق انجام عمل‌های جراحی فوری هنوز مورد مناقشه است. برخی پزشکان بر این باورند که هر چه این عمل جراحی زودتر انجام شود احتمال بهبودی کامل بیمار به میزان زیادی افزایش می‌یابد.
توان‌بخشی
پس از کاهش تورم در نخاع و انجام هر نوع عمل جراحی مقتضی، باید وضعیت بیماران تثبیت شده و فرایند بهبودی آنها شروع شود.
- بهبودی بر تثبیت و بی‌تحرک ماندن قسمت آسیب دیده نخاع گردنی متمرکز است اما بیشتر آسیب‌دیدگی‌ها دائمی هستند.
- توان‌بخشی غالباً برای آموزش استفاده از قسمت‌هایی از بدن که دچار فلج نشده‌اند تمرکز دارد تا فرد بتواند سطحی از استقلال خود را بازیابد.
- بسیاری از افراد مبتلا به آسیب‌دیدگی‌های نخاع گردنی نیاز همیشگی به مراقبت‌های 24 ساعته دائمی دارند
کپی فقط با ذکر لینک و منبع بلامانع است.
