علت، علائم و درمان گرفتگی، اسپاسم و خشکی عضلات و رگ گردن
اسپاسم عضلانی، انقباض غیرارادی یک عضله است. اسپاسم ها یک بخش شایع در گردن درد و آسیبها هستند و همچنین ممکن است به دلیل ابتلا به برخی بیماریها نیز به وجود آیند. در بیشتر موارد، اسپاسمهای عضلانی یک ناراحتی جزئی هستند که به سرعت و خود به خوب یا با به کارگیری اقدامات درمانی اولیه بهبود مییابند. در برخی موارد، اسپاسمهای عضلانی ممکن است نشانه ابتلا به بیماریهای خطرناکتر و پیشرونده باشند. یک اسپاسم یا برآمدگی عضلانی غالباً با استفاده از یخ یا گرما، کشش ملایم عضلات و انجام تمرین با عضلات آسیبدیده درمان میشوند.
[shortcode-variables slug="alert"]
بیشتر افراد به ندرت دچار اسپاسمهای گردن میشوند که با انجام اقدامات پیشگیرانه بهبود مییابد (آبرسانی خوب و عدم استفاده بیش از حد از گردن). اسپاسم گردن بهخودیخود بیماری خطرناکی محسوب نمیشود اما در برخی موارد ممکن است علامت ابتلا به بیماریهای خطرناک باشد. شما میتوانید در صورت ابتلا به برخی علائم جدی مانند از دست دادن حس در اندامها و شانهها یا عدم داشتن تعادل به کلینیک تخصصی گردن دکتر فرخانی مراجعه کنید. اقداماتی که ممکن است پزشک برای درمان این عارضه توصیه نماید عبارتند از درمان علل زمینهای و به کارگیری اقدامات درمانی مناسب. افرادی که به بیماریهای زمینهای مبتلا میشوند که ممکن است اسپاسمهای عضلانی نشانه ابتلا به آنها باشد باید ابتدا بیماری زمینهای را درمان کنند تا در مرحله بعدی اسپاسم گردن آنها کنترل شود.
جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با شمارههای [shortcode-variables slug="number"] تماس بگیرید.
[shortcode-variables slug="alert1"]
علل
اسپاسمهای گردن ممکن است به دلیل تیک، کشیدگی عضلانی یا تنشهای عضلانی ناشی از فشارهای فیزیکی مانند بلند کردن اجسام سنگین با انجام فعالیتهای سنگین یا به دلیل واکنشهای غیراختیاری نسبت به فشار و استرس ایجاد شوند. فرد ممکن است به دلیل درد ناشی از بیماریهای دیگر نیز دچار اسپاسم عضلانی شوند. اسپاسمهای گردن ممکن است ناشی از عوارض جانبی مصرف برخی داروها مانند هالوپریدول (هالدول) و متوکلوپرامید (رگلان) باشد.
به علاوه، اسپاسمهای گردن ممکن است علامت یک آسیبدیدگی مانند شکستگی یا ابتلا به اختلالات دیگر باشد. برخی از این اختلالات که باعث اسپاسم گردن میشوند عبارتند از:
- تورتیکولی اسپاسمی (که به عنوان دیستونی گردنی نیز شناخته میشود)
- بیماریهای مزمن که باعث ایجاد حرکات غیرارادی در گردن میشوند.
- آرتروز گردن (بیماری دیسک تحلیل در گردن)
- فتق دیسک گردن
- عفونتهای ویروسی
- بیرونزدگی دیسک (به دلیل فرسایش یا پارگی ایجاد میشود و به دلیل افزایش سن در ستون فقرات به وجود میآید)
- تنگی کانال نخاع (باریک شدن کانال نخاع که باعث اعمال فشار بر نخاع یا عصبها میشود)
- سر دردهای تنشی
- فیبرومالژی (بیماری مزمن که باعث درد، گرفتگی و حساسیت به لمس میشود)
- مننژیت (عفونت یا التهاب کیسه اطراف مغز و نخاع)
- استئومیلیت (عفونت استخوان)
علائم
اسپاسم گردن ممکن است با علائمی همراه باشد که بر سیستم عضلانی اسکلتی تأثیر میگذارند. برخی از این علائم عبارتند از:
- کمر درد
- انحراف ستون فقرات
- ضعف یا کشیدگی عضلانی
- درد و گرفتگی گردن
- درد، بیحسی یا احساس گزگز در دست
- درد شانه یا بازو
- گرفتگی ستون فقرات
اسپاسم گردن ممکن است با علائم مرتبط با سیستم مغز و اعصاب همراه باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- سر درد (به خصوص در قسمت پشت سر)
- پرش یا چرخش غیرارادی سر یا عضلات صورت
- مشکلات عصب که باعث درد، بیحسی یا احساس گزگز در بازو و شانه میشود.
عوارض
از آنجا که اسپاسم عضلانی ممکن است به دلیل ابتلا به بیماریهای خطرناکی ایجاد شده باشند، عدم درمان آنها ممکن است باعث ایجاد عوارض خطرناک و آسیبدیدگیهای دائمی شود. زمانی که بیماری زمینهای تشخیص داده شد، پیگیری و انجام اقدامات درمانی که پزشک مختص هر بیمار تجویز میکند از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا احتمال ابتلا به عوارض را کاهش میدهد. برخی از عوارض احتمالی اسپاسم گردن عبارتند از:
- درد دائمی یا مزمن
- کاهش احتمالی تحرک پذیری و انعطافپذیری
- فلج
- آسیبدیدگی یا ناتوانی دائمی عصب
- درد، ضعف و از دست رفتن عملکردهای عضلانی پیشرونده
اقدامات درمانی
دارودرمانی
داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه پزشک مانند استامینوفن یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی ممکن است در کاهش درد ناشی از اسپاسم گردن مؤثر واقع شوند. پزشک ممکن است مصرف کوتاه مدت داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا داروهای مخدر قویتر را تجویز کند همچنین ممکن است وی شل کنندههای عضلات مانند سیکلوبنزاپرین، متوکاربامول یا متاکسالون را برای کاهش اسپاسم عضلانی تجویز کند. به هر حال، این داروها ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی مانند خستگی، حالت تهوع، تاری دید، سر درد، عصبی شدن یا گیجی به خصوص در افراد سالمند شوند. پزشک ممکن است برای برخی افراد داروهای تزریقی مانند کورتیکواستروئیدها را تجویز کند.
تمرینات ورزشی
این تمرینات کششی ساده را در منزل یا محل کار انجام دهید تا اسپاسم ها و درد گردن شما تخفیف یابد:
- در حالت نشسته با وضعیت صحیح بدنی چرخیده و شانه چپ خود را نگاه کنید. این کشش ممکن است با قرار دادن کف دست چپ روی سمت راست صورت افزایش یافته و فشار ملایمی را به سمت چپ ایجاد کند. بیمار باید این تمرین را با نگاه کردن به سمت راست و اعمال فشار با دست راست روی سمت چپ صورت تکرار کند. این تمرین باعث کشش عضلات در دو طرف گردن و شانهها میشود. حالت هر کشش باید به مدت 30 ثانیه حفظ شود و هر تمرین 3 تا 5 مرتبه در روز تکرار شود.
- هر دو دست را پشت کمر به هم قلاب کرده و به صاف بنشینید سپس سر خود را از جلو به سمت پایین خم کنید به طوری که چانه شما به سمت زیر بغل سمت چپ باشد. پس از گذشت 30 ثانیه کشش به حالت اولیه بازگردید و سر را دوباره به سمت جلو پایین بیاورید و این بار چانه را به سمت زیر بغل سمت راست خود حرکت دهید. این تمرین باعث کشش در عضلات پشت گردن و قسمت بالای کمر بیمار شده و باید 3 تا 5 مرتبه در روز تکرار شود.
ماساژ
ماساژ یک روش مؤثر دیگر در درمان اسپاسمهای گردن است. فشار و ماساژ عضلات گردن میتواند باعث شل شدن آنها شده و تنش را کاهش داده و اسپاسم گردن را کاهش دهد. حتی ماساژهای جزئی و کوتاه نیز میتواند اثرات قابل توجهی در کاهش درد گردن داشته باشد.
درمانهای فیزیکی
پس از این که درد بیمار التیام یافت، درمانهای فیزیکی میتوانند به کاهش اسپاسم ها و تقویت عضلات، بهبود وضعیت بدنی کمک کرده و از عود دوباره درد پیشگیری کنند. درمانهای فیزیکی ممکن است شامل تحریک الکتریکی، اولتراسوند، تمرینهای کششی و تقویتی، ماساژ و دستکاری گردن شود.
درمانهای دستی
درمانهای دستی یا کایروپرکتیک ممکن است برای تراز کردن بخشی از ستون فقرات و بهبود تواناییهای حرکتی انجام شوند.
انجام عملهای جراحی
اگر درد گردن به دلیل آسیبدیدگی یا بدشکلی ستون فقرات ایجاد شده باشد نمیتوان آن را به کمک روشهای غیر جراحی درمان نمود، فیوژن ستون فقرات یا برخی عملهای جراحی دیگر که مشکلات زمینهای را بهبود میدهند میتوانند در کاهش اسپاسم ها مؤثر واقع شوند.
درمان خانگی
درمانهای حرارتی
استفاده از بستههای یخ یا گرما برای گردن به مدت 20 دقیقه در هر ساعت بیداری میتواند در دو روز ابتدایی پس از آسیب دیدگی به کاهش اسپاسم عضلانی کمک کند. بنابراین، بیمار میتواند از پدهای گرمایشی برای کاهش اسپاسم استفاده کند، با این حال باید مراقب سوختگی پوست به دلیل استفاده طولانی مدت از این پدها باشد. معمولاً، گرما را میتوان به مدت 20 دقیقه در هر بار و چندین بار در روز به مدت 3 تا 4 روز برای بهبود اسپاسم عضلات استفاده کرد.
استراحت کردن
کاهش فعالیتها به مدت یک یا دو روز ممکن است به کاهش اسپاسم کمک کند اما بستری شدن در رختخواب به مدت طولانی ممکن است باعث گرفتگی و خشک شدن عضلات گردن شود. از آنجا که گردن باید سر را نگه دارد بنابراین دراز کشیدن به مدت کوتاه باعث استراحت کردن عضلات آن میشود. در موارد شدید ممکن است نیاز به استفاده از گردن بندهای طبی به صورت موقت باشد تا گردن بیمار را صاف نگه دارد. بالش طبی نیز ممکن است به کاهش درد در زمان استراحت کمک کند.