علت، علائم و درمان آسیب شلاقی گردن
آسیب شلاقی گردن زمانی رخ میدهد که سر شخص به عقب رفته و سپس بطور ناگهانی با نیروی زیاد به جلو کشیده میشود. این آسیب اغلب پس از برخورد به عقب خودروی دیگر شایع است.
آسیب شلاقی هنگامی ایجاد میشود که بافتهای نرم (عضلات و رباطها) گردن بیشتر از دامنهی معمول حرکتی خود کشیده میشوند. علائم آن ممکن است برای مدتی ظاهر نشوند، بنابراین توجه به هرگونه تغییرات جسمی برای چند روز بعد از تصادف مهم است. آسیب شلاقی به عنوان یک وضعیت نسبتاً خفیف در نظر گرفته میشود اما میتواند باعث درد و ناراحتی طولانی مدت شود.
برخی افراد مبتلا به آسیب شلاقی، درد یا سردردهای مزمنی را برای سالها بعد از سانحه تجربه میکنند. پزشکان ممکن است بتوانند این درد را به آسیب مفاصل گردن، دیسکها و رباطها ربط دهند. اما درد مزمن بعد از آسیب شلاقی معمولاً دارای توضیح پزشکی نمیباشد.
[shortcode-variables slug="alert"]در صورتی که اخیراً دچار یک سانحهی رانندگی شدهاید یا یک ضربهی ناگهانی به سرتان وارد شده و دچار درد و گرفتگی در گردن هستید میتوانید به [shortcode-variables slug="name-of-clinin"] مراجعه نمایید. وی در مورد نحوهی آسیب دیدگی و علائمتان سوالاتی میپرسد. همچنین ممکن است برای کنترل اسپاسم عضلانی و حساسیت به لمس، گردن را معاینه کند و دامنهی حرکتی آن را بررسی نماید. مدت زمان بهبودی بعد از آسیب شلاقی میتواند متغیر باشد و پیشبینی آن دشوار است. بسیاری از افراد ظرف چند هفته یا چند ماه احساس بهتری خواهند داشت، اما گاهی اوقات میتواند تا یک سال یا بیشتر نیز طول بکشد. جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با [shortcode-variables slug="number"] تماس بگیرید.[shortcode-variables slug="alert1"]
علل
آسیب شلاقی زمانی رخ میدهد که عضلات گردن به علت حرکت سریع به سمت عقب و سپس جلو دچار کشیدگی میشوند. حرکت ناگهانی باعث کشیدگی و پارگی تاندونهای گردن شده و منجر به آسیب شلاقی میشود.
برخی موارد که باعث آسیب شلاقی میشوند عبارتند از:
- حوادث رانندگی
- درگیری فیزیکی برای مثال تکان داده شدن یا مشت خوردن
- ورزشهای تماسی مانند فوتبال، بوکس و کاراته
- اسب سواری
- سوانح دوچرخه سواری
- افتادنهایی که در آنها سر به شدت عقب کشیده میشود.
- ضربه به سر با یک جسم سنگین
علائم آسیب شلاقی گردن
علائم معمولاً ظرف ۲۴ ساعت بعد از سانحهای که باعث آسیب شلاقی شده است ظاهر میشوند. گاهی اوقات، علائم ممکن است پس از چند روز پدید آیند.
علائم شایع عبارتند از:
- گردن درد و گرفتگی
- سردرد بخصوص در قاعدهی جمجمه
- سرگیجه
- تاری دید
- خستگی مداوم
علائمی که کمتر مرتبط با آسیب شلاقی مزمن هستند عبارتند از:
- مشکل در تمرکز و حافظه
- صدای زنگ در گوشها
- ناتوانی در خوب خوابیدن
- تحریک پذیری
- درد مزمن در گردن، شانهها یا سر
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بیشتر موارد خفیف تا متوسط آسیب شلاقی را میتوان در خانه با استفاده داروهای بدون نسخه و داروهای دیگر درمان کرد. هرچند، بیمار در صورتی که علائم زیر را داشته باشد باید به دنبال کمک پزشکی باشد:
- درد یا گرفتگی در گردن که مرتب کم و زیاد میشود.
- درد شدید گردن
- درد، بیحسی یا مور مور شدن در شانهها، بازوها یا پاها
- مشکل در مثانه یا رودهها
- ضعف موضعی در یک بازو یا پا
تشخیص
پزشک معمولاً سوالاتی را درباره آسیب مطرح میکند، مانند نحوه بروز درد، محل و نوع درد. همچنین، او یک معاینه فیزیکی انجام میدهد تا دامنه حرکتی بیمار را بررسی کند و نواحی حساس را بررسی کند.
پزشک ممکن است برای اطمینان از اینکه درد بیمار مرتبط با هیچ آسیب یا بیماریهای دژنراتیو مانند آرتروز نیست از رادیوگرافی استفاده کند.
آزمایشهای دیگر مانند سی تی اسکن و ام آر آی به پزشک این امکان را میدهند تا هر گونه آسیب یا التهاب را در بافتهای نرم، نخاع یا اعصاب بررسی کند. برخی آزمایش تصویربرداری مانند تصویربرداری تانسور انتشاری یا برشنگاری با گسیل پوزیترون میتوانند موثر باشند بخصوص هنگامی که احتمال دارد آسیب مغزی وجود داشته باشد. این آزمایشها به تعیین محل و اندازهگیری شدت آسیب به مغز یا نواحی دیگر کمک میکنند.
درمان آسیب شلاقی گردن
درمان آسیب شلاقی بستگی به علائم موجود دارد. مهمترین موضوع در کنترل آسیب شلاقی توضیح مناسب به بیمار دربارهی آسیب وی است. این توضیحات شامل اطلاعاتی در مورد علت، درمانهای احتمالی و نتایج محتمل میباشد. بیماران باید درک کنند که این یک آسیب واقعی است اما تقریباً تمام بیماران قادر به بهبودی کامل خواهند بود. بیمارانی که این اطلاعات را دریافت نکنند بیشتر مستعد ابتلا به آسیبهای شلاقی مزمنتر هستند. درمانهای اصلی برای آسیب شلاقی در ادامه ذکر شدهاند.
متحرک نگه داشتن گردن
اجتناب از بی حرکت نگه داشتن گردن برای دورههای بلند مدت در هنگام آسیب شلاقی مهم است. گردن بیمار ممکن است در ابتدا دردناک باشد، اما متحرک نگه داشتن آن موجب بهبود قابلیت حرکت و تسریع بهبودی خواهد شد. هرگونه دردی که بیمار هنگام حرکت دادن گردن خود حس میکند طبیعی بوده و باعث آسیب بیشتر نمیشود.
بهتر است فعالیتهای معمول را انجام داده و از گردنبند طبی نیز استفاده نشود. سعی کنید از قرار گرفتن در یک موقعیت مثلا نشستن یا دراز کشیدن طولانی مدت اجتناب کنید. انجام برخی ورزشهای کنترل شدهی گردن نیز ممکن است به کاهش گرفتگی کمک کند.
داروهای مسکن
داروهای مسکن میتوانند به تسکین درد ناشی از آسیب شلاقی کمک کنند. معمولاً ابتدا داروهای ضد درد بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن توصیه میشوند. این داروها را در هنگامی که درد شدید است باید بطور منظم مصرف کرد.
همیشه کاغذ همراه با دارو را بخوانید تا مطمئن شوید که برای بیمار مناسب است. برای مثال ایبوپروفن نباید توسط شخصی که سابقهی زخم معده دارد استفاده شود.
اگر یکی از این داروها باعث تسکین درد بیمار نشد، میتوان هر دو را با هم مصرف کرد. در صورتی که گردن درد بیمار شدیدتر باشد، پزشک میتواند مسکن قویتری مانند کدئین را تجویز کند. این دارو را میتوان به تنهایی یا همراه با مسکنهای دیگر مصرف کرد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی ممکن است در شرایطی که علائم بیمار برای چند هفته ادامه پیدا کند توصیه شود. فیزیوتراپیست میتواند از تکنیکهای جسمی مختلفی برای کمک به بهبود علائم بیمار استفاده کند، مانند:
- ورزشهای گردن
- کار کردن با دست بر روی گردن بیمار بصورت ملایم
ماساژ
بیشتر درمانگران عقیده دارند که هرچه زودتر ماساژ درمانی نجام شود، زیرا فرد سریعتر بهبود پیدا کرده و کمتر احتمال ابتلا به گردن درد مزمن خواهد داشت. بطور کلی هر گونه ماساژ که باعث آرام کردن عضلات متاثر میشود به تسکین درد و ناراحتی ناشی از آسیب شلاقی کمک میکند.
علاوه بر این، ماساژ از طریق افزایش میزان اکسیژنی که به بافتهای در حال بهبود میرسد، باعث باز شدن این بافتها میشود تا بتوانند اکسیژن و مواد غذایی را بهرهبرداری کنند و در نتیجه، فرایند بهبودی سریعتر اتفاق بیفتد. علاوه بر ماساژ، روشهای خاص کار بر روی بدن نیز میتوانند به تسکین ناراحتی آسیب شلاقی حاد کمک کرده و در جلوگیری از شدتگیری آن مؤثر باشند.
درمان خانگی
اقدامات زیر نیز میتوانند به کاهش درد بیمار و بهبودی وی کمک کنند:
- کیسههای یخ: برای چند روز اول، نگه داشتن کیسه یخ (یک کیسه نخود یخ زده پیچیده شده داخل یک حوله نیز کار میکند) روی گردن بیمار به مدت ۱۰ دقیقه و چند بار در روز میتواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
- کمپرس گرم: بعد از چند روز، نگه داشتن یک بطری آب داغ بر روی گردن بیمار برای ۱۵ دقیقه و چند بار در روز ممکن است برای تسکین درد بهتر باشد.
- نحوه قرارگیری مناسب: همیشه با صاف نشستن، ایستادن و راه رفتن وضعیت مناسب بدن خود را حفظ کند. در صورتی که بیمار مدت زمان زیادی را صرف استفاده از کامپیوتر میکند، باید صندلی و صفحه نمایش کامپیوتر بطور مناسب تنظیم شود.
- بالش طبی: برای برخی افراد بالشهای سفت و طبی در هنگام خوابیدن موثر هستند. از استفاده از بیشتر از یک بالش پرهیز کنید.